Uyum ve Davranış Sorunları

Çocuklarda Uyum ve Davranış Sorunları

Erken çocukluk döneminde çocuklar gelişim görevlerini yerine getirirken farklı çevresel etkilere maruz kalırlar. Bu dönemde, bazı bireysel özellikleri ve sosyal çevrenin birtakım olumsuz etkileriyle çocuklarda uyum ve davranış sorunları gösterebilir. Sonuçta çocuklarda uyum ve davranış sorunları hem çocuk hem aile için zorlayıcı bir döneme işaret etmektedir.

Çocuğun uyum ve davranış sorunlarını bazen fark etmek geç olabilir ya da gelişimin normal bir evresi olarak kabul edilen süreçte aile büyük bir tedirginliğe kapılabilir. Ancak önemli olan ebeveynlerin çocukları hakkındaki fiziksel, zihinsel ve duygusal süreçleri takip etmeleri ve bilgi sahibi olmalarıdır. Çünkü çocuğun gelişiminin bir parçası olarak kabul edilen durum bazen ebeveynler için krizin varlığına işaret edebilir. Örneğin; 2 yaş sebebiyle oldukça hareket içinde olan, her şeyi dokunarak keşfetmek isteyen ve inatlaşan bir çocuğu düşünelim. Aslında çocuk tamamen yaşının getirdiği gelişimsel özellikleri yansıtmaktadır. Bu ve buna benzer durumlar davranış ve uyum sorunları ile karıştırılmamalıdır.

Çocuklarda Uyum ve Davranış Sorunu Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Öncelikle çocuklarda görülen uyum ve davranış sorunlarının hangi sıklıkta ve hangi durumlarda ortaya çıktığını gözlemlemek gereklidir. Hemen hemen her ebeveyn çocuğunun evde hırçın, hareketli gibi davranışlarda bulunduğundan yakınır. Ancak çocuklar dünyayı keşfederek öğrendikleri için bu davranışları normal kabul edilir. Asıl önemli olan bu davranışların sıklığı ve şiddetidir.

Bununla beraber uyum ve davranış problemleri dışa yönelimli ve içe yönelimli davranışlar olmak üzere iki alt grupta incelenmektedir. Dışa yönelimli davranışlar; öfke, yalan söyleme, çalma, kıskançlık gibi başkalarına duygusal ya da fiziksel olarak zarar verebilen davranışlardır. Sonuç olarak çocuk bu davranışları dış dünyaya yansıtır.

İçe yönelimli davranışlar ise, kaygı, korku, utangaçlık, parmak emme, alt ıslatma gibi çocuğun duygusal dünyasında yaşadığı, ona zarar veren davranışları içermektedir. Eğer çocuğunuz dışa ya da içe yönelimli davranış özelliklerini taşıyorsa uyum ve davranış sorunu olduğunu düşünebiliriz.

Çocuklarda Sık Görülen Uyum ve Davranış Sorunları

Davranış Sorunları

• Öfke nöbetleri
• İnatçılık
• Saldırganlık
• Yalan söyleme (Mitomani)
• Kıskançlık
• Çalma (Kleptomani)

Duygusal Sorunlar

• Kaygı
• Korku
• Uyku problemeri
• Kekemelik
• Çekingenlik

Psikofizyolojik  ve Alışkanlık Sorunları

• Yeme bozuklukları
• Tikler
• Alt ıslatma (Enürezis)
• Dışkı kaçırma (Enkoprezis)
• Parmak emme
• Tırnak Yeme

Çocuklarda Uyum ve Davranış Sorunları Önlenebilir Mi?

Ebeveynlerin, öğretmenlerin, çocuğun bakımı ve eğitiminden sorumlu tüm kişilerin çocuğun gelişimi ve ihtiyaçları konusunda bilgilendirilmesi önemlidir. Bu bilgilendirme, davranış problemlerinin önlenmesi ya da belirli davranışlar için çözüm yollarının belirlenmesinde rol oynar.

Öncelikle çocukta görülen uyum ve davranış sorunlarına odaklanırken ilk olarak problemin tanımlanması, bu problemin nasıl kendini gösterdiği, hangi durumlarda ortaya çıktığı, ne kadar sürdüğü, kimleri etkilediğinin açık bir şekilde belirlenmelidir.

Sorunlar tanımlandıktan sonra sorunun ortaya çıkmasına neden olan tüm faktörler mümkün olduğunca azaltılmalıdır. Sonraki adımda ise, stratejilerin uygulanması sonucunda değerlendirmeler yapılarak çcouğun sosyal çevresinde düzenlemeler yapılmalıdır.

Sorunlu Davranışların Gelişmesinde Etkili Olan Risk Faktörleri Nelerdir?

• Genetik faktörler
• Aile içi çatışmalar
• Boşanma
• Yoksulluk
• Beyin travmaları
• Olumsuz okul yaşantısı
• İhmal ve istismar

Profesyonel olarak uyum ve davranış sorunları ile ilgili psikolojik danışmanlık sürecinde neler yapılabileceğini merak ediyorsanız, Mersin psikolog hizmetlerimiz için 0324 408 22 42  yi arayarak veya sayfanın alt sağ köşesindeki whatsapp simgesini tıklayarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.